کد خبر: 99109 - تاریخ: سه‌شنبه، 15 دسامبر 2015 - 16:48

گزارشی از روند توقف شتاب علمی

رکودی که در علم هم رسوخ کرده/ توقف شتاب علمی کشور بر اساس آمار پایگاه‌های استنادی معتبر+نمودار

آمارهای پایگاه‌های استنادی معتبر دنیا رکود علمی کشور را در ۲ سال اخیر نشان می‌دهد. شاید هفته پژوهش زمان تعمق بیشتری برای چرایی کندی شتاب علمی کشور از سوی مسئولان و کارشناسان باشد تا راه‌حلی برای این رکود اندیشیده شود.

به گزارش خوبان،رکود علم کشور و کندی شتاب علمی ایران در سال‌های اخیر، هشدارهای چندباره مقام معظم رهبری را در پی داشته است و اینکه مقام معظم رهبری شخصا سیاست‌های علم و فناوری کشور را نیز ابلاغ کردند نشان از اهمیت توجه مسئولان به علم و فناوری دارد.

مسئولان کشورمان در سخنرانی‌ها و همایش‌های مختلف به طور مداوم بر علم و فناوری و ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها تاکید دارند به طوریکه شاید بتوان گفت بیشترین واژه‌ای که وزیر علوم در سخنرانی‌هایش به کار می‌برد «دانشگاه کارآفرین و ماموریت‌گرا» باشد.

ولی آنچه در آمارهای پایگاه‌های استنادی می‌بینیم نشان دهنده رکود علمی کشور ماست که جا دارد مسئولان دیگر حرف و سخنرانی‌هایشان را به صحنه عمل بیاورند و حرف‌های زیبا را در عمل نیز اجرا کنند.

شاید بهتر باشد ابتدا وزیر علوم به سوالی که در دو سال اخیر برای دانشگاهیان کشور به وجود آمده است پاسخ دهد که چرا ایران از سال ۲۰۱۳ با رکود و کندی شتاب علمی مواجه شده است؟

پس از پاسخ به این سوال باید به دنبال راهکار بود و معضل شتاب علمی را برطرف کرد.

همانطور که مقام معظم رهبری بارها تاکید کرده‌اند پیشرفت کشور ما در زمینه‌های مختلف در گرو پیشرفت علم و فناوری است و مسئولان علمی و پژوهشی کشور باید به فکر بهبود آمار شتاب علمی کشورمان باشند.

آماری که روزی باعث افتخار ایران و ایرانیان بود و حالا با رکود مواجه شده و دیگر خبری از پیشرفت سالیانه نیست.

پایگاه اسکوپوس یکی از پایگاه‌های استنادی است که آمارهای این پایگاه معمولا مورد توجه است.

* افت علمی ایران از نظر پایگاه اسکوپوس

اسکوپوس اینگونه اعلام کرده است که در سال ۲۰۱۴ ایران ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله در این پایگاه نمایه کرده است.

این در حالی است که در سال ۲۰۱۳ تعداد مقالات نمایه شده ما در این پایگاه، ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله بوده است یعنی تعداد مقالات ما در سال ۲۰۱۴ نسبت به سال ۲۰۱۳ تنها ۹ مقاله افزایش داشته است و این یعنی رکود در شتاب علمی کشور.

جدول زیر آمار تولیدات علمی ایران را از سال ۱۹۹۶ تا سال ۲۰۱۴ نشان می‌دهد.

 

13940924000356_PhotoL

در سال ۱۹۹۶، ایران با ۸۲۹ مقاله رتبه ۵۳ دنیا را داشته است، در سال ۲۰۰۵، مطابق با سال ۸۴، ایران به ۸ هزار و ۱۶۵ مقاله رسیده و در سال ۲۰۰۶ تعداد مقالات ایران در پایگاه اسکوپوس به ۱۱ هزار و ۳۶۴ مقاله رسیده است.

از همین سال شتاب علمی ایران بسیار زیاد شد به طوریکه در سال ۲۰۰۷ مطابق با سال ۸۶ شمسی تعداد مقالات کشورمان در این پایگاه ۱۴ هزار و ۹۱۵ مقاله بود و در سال ۲۰۰۸، این تعداد به ۱۹ هزار و ۴۳۴ مقاله رسید.

در سال ۲۰۰۹ ایران در پایگاه اسکوپوس ۲۴ هزار و ۸ مقاله منتشر کرد و در سال ۲۰۱۰ این تعداد به ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله رسید.

از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ رشد مقالات ایران سالانه ۳ تا ۴ هزار و حتی در سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ سالانه ۵ هزار مقاله رشد داشتیم ولی در سال ۲۰۱۰، ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله تولید کردیم و در سال ۲۰۱۱ به ۳۹ هزار و ۱۱۴ مقاله رسیدیم، یعنی رشد کمتر از هزار مقاله داشتیم.

این در حالی است که سال ۲۰۱۲ نیز تعداد مقالات ایران ۴۰ هزار و ۱۸۰ مقاله بود یعنی تنها کمی بیشتر از هزار مقاله رشد داشتیم.

در سال ۲۰۱۳، اولین سالی بوده است که از سال ۱۹۹۶ ایران هیچ رشدی در تعداد مقالات نداشته و حتی تعداد مقالات ما نسبت به سال ۲۰۱۲ کمتر هم شد یعنی در سال ۲۰۱۳، ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله در پایگاه اسکوپوس داشتیم و در سال ۲۰۱۴ به ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله رسیدیم، یعنی تنها ۹ مقاله بیشتر از سال ۲۰۱۳ منتشر کردیم.

این در حالی است که رتبه جهانی ایران نیز از سال ۱۹۹۶، یعنی سال ۷۵-۷۴ تا سال ۲۰۱۲ هر ساله پیشرفت داشت به طوریکه در سال ۱۹۹۶ در رتبه ۵۳ جهان بودیم و هر سال یک یا ۲ رتبه پیشرفت کردیم تا اینکه در سال ۲۰۰۶ مطابق با سال ۸۵-۸۴ به رتبه ۳۰ دنیا رسیدیم و همین پیشرفت ادامه داشت به طوریکه ایران در سال ۲۰۰۷ رتبه ۲۴ دنیا را داشت، سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ در رتبه ۲۲ بودیم و در سال ۲۰۱۰ به رتبه ۲۱ رسیدیم و سال ۲۰۱۱ که اوج پیشرفت علمی ایران بود که تعداد مقالاتمان نیز از ۲۹ هزار و ۵۸۸ مقاله در سال ۲۰۱۰ به ۳۹ هزار و ۱۱۴ مقاله در سال ۲۰۱۱ رسید رتبه علمی ما نیز از رتبه ۲۱ در سال ۲۰۱۰ با ۴ پله پیشرفت به رتبه ۱۷ در سال ۲۰۱۱ مطابق با سال ۹۰-۸۹ شمسی رسید. در سال ۲۰۱۲ هم رتبه ۱۷ را حفظ کردیم ولی سال ۲۰۱۳ نخستین سالی بود که رتبه ایران نه پیشرفت کرد و نه حفظ شد بلکه ما در سال ۲۰۱۳ با یک پله سقوط رتبه ۱۸ را در پایگاه اسکوپوس کسب کردیم.

در سال ۲۰۱۴ با ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله به رتبه ۱۶ دنیا رسیدیم.

نمودار زیر رکود علمی ایران در سال‌های اخیر را نشان می‌دهد.

13940924000409_PhotoL

ایران در طول سالیان گذشته با شتاب خوبی به پیشرفت رسید ولی در سال ۲۰۱۳ با افت مواجه بودیم و شتاب علمی کشور کند یا حتی متوقف شد.

* آمار تولید علم ایران در پایگاه‌های اسکوپوس و ISI از سال ۱۹۷۴ تا ۲۰۱۴

در مقایسه پایگاه‌های اسکوپوس با ISI نیز آمار اینگونه است که ایران در سال ۱۹۷۴ مطابق با سال ۱۳۵۲ شمسی ۲۵۴ مقاله در اسکوپوس و ۲۸۸ مقاله در ISI داشته است. رشد ایران افزایش می‌یابد تا سال ۵۹ که پس از پیروزی انقلاب ایران ۱۴۹ مقاله در اسکوپوس و ۲۶۶ مقاله در ISI منتشر می‌کند.

تا سال ۷۴، همواره تعداد مقالات ایران در این دو پایگاه سه رقمی بوده است ولی در سال ۷۵، تعداد مقالات ایران در اسکوپوس به هزار و ۴۲ مقاله رسید و در ISI، ۹۸۳ مقاله بود. در سال ۸۴، ایران در اسکوپوس ۱۱ هزار و ۳۶۴ مقاله و در آی‌اس‌آی، ۹ هزار و ۲۱۲ مقاله رسید.

رشد ایران در سال ۸۷، به جایی رسید که ایران در پایگاه اسکوپوس ۲۴ هزار و ۸ مقاله و در پایگاه آی‌اس‌آی ۲۰ هزار و ۳۶ مقاله داشت، در سال ۲۰۱۲ ایران در پایگاه اسکوپوس ۴۰ هزار و ۱۸۰ مقاله و در آی‌اس‌آی ۲۷ هزار و ۱۵۱ مقاله داشت ولی در سال ۲۰۱۳ تعداد مقالات ما در اسکوپوس کاهش یافت به طوریکه ۳۹ هزار و ۵۶۴ مقاله در اسکوپوس نمایه کردیم ولی تعداد مقالات آی‌اس‌آی ۲۸ هزار و ۴۱ مقاله بود یعنی در ISI نیز کمتر از هزار مقاله رشد داشتیم، سال ۲۰۱۴ تعداد مقالات ما ۳۹ هزار و ۵۷۳ مقاله در اسکوپوس و ۲۹ هزار و ۶۹۶ در ISI بوده است.

آمار کنونی علم کشورمان پاسخگویی برنامه‌های چشم‌انداز نیست، ایرانی که براساس خواسته مقام معظم رهبری باید به مرجعیت علمی دنیا برسد باید با شتاب علمی بیشتری در راستای پیشرفت حرکت کند.

شاید حالا و در هفته پژوهش فرصت تعمق بیشتری برای چرایی کندی شتاب علمی کشور از سوی مسئولان و کارشناسان باشد تا راه حلی برای این رکود علمی اندیشیده شود و طبق خواسته مقام معظم رهبری ایران به مرجعیت علمی در دنیا برسد.

 
منبع: جهان نیوز

انتهای پیام /6454


مطالب مرتبط:
نظرات بینندگان

نظری ثبت نشده است

  ارسال دیدگاه

  توجه نمایید
  • در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
  • لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
  • «خوبان خبر» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
  • خوبان خبر از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
  • نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
  • تنها خالی نماندن متن دیدگاه الزامی است.
  • telegram khoobankhabar

    telegram khoobankhabaradvads