رويكرد تهاجمي آل‌سعود عليه ايران براي چيست؟

به گزارش خوبان،با اعدام شيخ نمرالباقر النمر روحاني شيعه عربستاني به دست رياض، حكومت آل سعود وارد برهه سياسي جديدي در سطح منطقه‌اي شده كه مي‌توان آن را مبارزه‌جويي آشكار با جمهوري اسلامي ايران از يكسو و تلاش براي انزواي سياسي و ديپلماتيك ايران از طريق تلاش براي قطع يا كاهش روابط كشورهاي منطقه با تهران دانست. اين مرحله جديد از رويكرد سياست خارجي رياض پس از اعدام شيخ نمر وبا سوء‌استفاده از تظاهرات مقابل سفارت عربستان در تهران و كنسولگري اين كشور در مشهد و وارد آمدن خسارات مالي به آنها آغاز شده است. پس از اعلام قطع روابط سياسي عربستان با ايران تاكنون بحرين، سودان، تونس وجيبوتي نيز به پيروي از رياض روابط سياسي خود را با تهران قطع كرده‌اند و كويت نيز اعلام كرده كه سفير اين كشور به تهران باز نمي‌گردد. ريشه رفتار كنوني رياض به تحولات سال 2011 در جهان عرب بر مي‌گردد. اين جنبش‌ها، عربستان را در موقعيتي چالش برانگيز قرار داد و اين كشور در وضعيتي قرار گرفت كه بيم سرايت اعتراضات به داخل‌ مرزهايش مي‌رفت. با اين حال، تحولات دوسال اخير در كشورهايي مانند مصر و كنار رفتن اخوان‌المسلمين از قدرت و وجود فرصت مناسب براي مداخله در سوريه، لبنان و عراق از طريق گروه‌هاي تروريستي تكفيري، رياض را يك بار ديگر وارد متن تحولات خاورميانه كرد. عربستان در كشوري مانند سوريه به شدت فعال شد و ظرفيت نفوذ خود بر گروه‌هاي تكفيري را به نحوي كم‌سابقه در خدمت اثر‌گذاري بر تحولات خاورميانه گذاشت. چنين روندي منجر به اين شد كه رياض دستور كار علني كردن رويارويي با ايران و گسترش نفوذ خود را در پيش بگيرد. اقداماتي مانند فرماندهي نيروي مشترك نظامي شوراي همكاري خليج فارس، گسترش دخالت در كشورهاي منطقه به‌ويژه سوريه وعراق، خريدهاي نظامي هنگفت دهها ميليارد دلاري ونيز پيشنهاد ناكام تشكيل اتحاديه همكاري خليج فارس از سوي عربستان صورت گرفته است، ضمن اينكه رياض از ابتداي سال 2015 پس از نشست سران اتحاديه عرب در شرم‌الشيخ مصر به‌دنبال تشكيل ارتش مشترك عربي بود كه با‌وجود برپايي دو اجلاس فرماندهان ستاد مشترك كشورهاي عربي در ارديبهشت و خرداد 1394، عملاً به‌دليل اختلاف با مصر بر سر فرماندهي اين نيرو، اين مسئله را رها كرد ودر اواخر آذر 1394 ايجاد ائتلاف اسلامي ضدتروريسم را با مشاركت 34 كشور اسلامي با هدف مداخله زميني در كشورهايي مانند سوريه و ليبي اعلام كرد، البته سعودي‌ها در كنار راهكارهاي سياسي براي نيل به اهداف خود در سطح منطقه استفاده از راهكار نظامي را نيز در دستور كار قرار دادند كه مداخله نظامي در يمن در قالب ائتلافي كه عربستان در رأس آن قرار دارد در اين راستا صورت گرفته است. در واقع با مداخله نظامي رياض در يمن سناريوي مد نظر رياض كامل شده وسعودي‌ها به‌دنبال دستيابي به اهداف خود از طريق نظامي هستند. نگراني اصلي كشورهايي مانند عربستان سعودي در مقطع كنوني، توافق ايران و گروه 1+5 در زمينه مسئله هسته‌اي واجراي آن است كه از ديدگاه آنها مي‌تواند به افزايش قدرت منطقه‌اي جمهوري اسلامي  ايران منجر شود. بدين ترتيب پس از تصويب قطعنامه 2231 و شروع اجراي برجام و رفع تدريجي تحريم‌ها عليه ايران، كشورهاي عرب حوزه جنوبي خليج فارس به‌ويژه عربستان به دليل هراس از تقويت موضع منطقه‌اي ايران خواهان آن هستند تغييراتي را در حوزه نظامي و دفاعي خود صورت دهند، البته اين مسئله از بعد نظامي درباره كشورهاي عربي بيشتر به صورت تمركز بر ساختارهاي دفاعي و پدافندي مشترك و خريدهاي تسليحاتي جديد مطرح است. در بعد سياسي عربستان در سطح مجامع بين‌المللي نظير سازمان ملل و نيز سازمان همكاري اسلامي تلاش گسترده‌اي را عليه ايران صورت مي‌دهد. به‌ويژه طبق برخي گزارش‌ها، رايزني‌هايي را براي اخراج ايران از سازمان همكاري اسلامي انجام داده است. ضمن اينكه در مقطع كنوني تمركز رياض بر قانع كردن كشورهاي مسلمان براي قطع روابط با ايران است. در بعد اقتصادي نيز امريكا با همدستي عربستان از دو سال قبل، با هدف وارد كردن ضربه‌اي خرد كننده به كشورهاي مخالف و رقيب منطقه‌اي و بين المللي خود، به طور برنامه ريزي شده، با افزايش عرضه نفت در بازارهاي بين‌المللي، بحران بزرگي را موسوم به سقوط بهاي نفت ايجاد كردند. هدف واشنگتن و رياض، كشورهايي مانند روسيه، ايران و ونزوئلا هستند. به‌رغم تلاش‌هاي ايران، عملاً در داخل اوپك، اجماعي براي كاهش توليد به‌منظور افزايش مجدد بهاي نفت صورت نگرفته و بهاي نفت به زير 30 دلار سقوط كرده كه مسلماً مشكلات مالي و بودجه‌اي زيادي براي ايران ايجاد مي‌كند. از جنبه منطقه‌اي عربستان تمام نيروي خود را براي مقابله با نفوذ ايران و كشورهاي محور مقاومت در سطح منطقه به‌كار گرفته است. اين اقدامات از ابتداي بحران سوريه شامل انواع حمايت‌ها براي تشكيل و تقويت انواع گروه‌هاي تكفيري و سكولار در سوريه بوده است. با توجه به شكل‌گيري ائتلاف چهارگانه متشكل از روسيه، ايران، سوريه و عراق براي مبارزه با گروه‌هاي تروريستي و روند كاهشي توان و نيروي اين گروه‌ها، اكنون عربستان به تشكيل ائتلاف نظامي ـ اسلامي ضد تروريسم مبادرت كرده است.

منبع :جوان آنلاین