عطر «نان کشتا» مشام گیلان را نوازش می دهد

به گزارش خوبان، نان خانگی محلی در اغلب استان های کشور توسط زنان و دختران در مناطق روستایی جهت مصرف خانوار تولید می شوند.

از جمله ویژگیهای منحصرد بفرد آنها علاوه بر ظاهر زیبا، خوشمزه بودن و عطر و طعم تازه داشتن می توان به بالا بودن کیفیت مواد اولیه و طبیعی بودن مواد بکار رفته در آنها اشاره کرد. این گونه نان ها اغلب دارای ارزش غذایی بالایی نیز هستند و هیچ قسمت دور ریختنی و تلفاتی ندارند.

پخت نان های سنتی و محلی در گیلان هم از دیگر رسم و رسوم مردمان این دیار است که در مناطق مختلف رواج دارد. در شرق استان گیلان یک نوع نان خانگی تهیه می شود که بر روی آتش هیزم و یا اجاق گاز تهیه می شود.

یکی از این نان ها که بیشتر در مناطق شرق گیلان پخت می شود، ” نان خرفه یا خلفه” بوده که به “نان کشتا” نیز معروف است.

برای پخت این نان که در آستانه اشرفیه رواج زیادی دارد، در ابتدا کدو حلوایی پخته شده و از پوست جدا می گردد، سپس با آرد برنج و پودر خلفه، نمک و مقداری آب به خوبی ورز داده می شود و در آخر مقداری آرد گندم به خمیر اضافه می شود.

سپس خمیر به دست آمده را به وسیله دست به اندازه لازم پهن کرده و بعد از پهن شدن خمیر به مقدار کافی آن را برای پخت بر روی شعله غیر مستقیم آتش قرار می دهیم که این کار به وسیله یک ظرف سفالی (گَمَج) صورت می گیرد. چند دقیقه قبل از گذاشتن خمیر باید این ظرف کاملا بر شعله آتش گرم شده باشد، پس از اطمینان از گرمای لازم خمیر نان بر روی آن گذاشته شده تا پخته شود در مدت بسیار کوتاهی نان پخته و آماده برای نوش جان کردن است.

با وجود اینکه تهیه این نان زمان بر بوده و سختی خاصی دارد، اما کام بسیاری از مهمانان و مسافران سرسبز شمال با خوردن این نان شیرین می شود. اغلب مسافران و گردشگران در بازار آستانه اشرفیه این نان محلی را همراه کباب و یا تخم مرغ پخته میل می کنند و طرفداران زیادی دارد.

“کشتا” هم نان شیرین، خوش مزه و خوش طعمی است که عطر و بوی آن مشام هر عابری را نوازش می‌دهد.

پودر خرفه بکار رفته در این نان سنتی خواص دارویی بسیار دارد، گیاه خرفه با اسم علمی Portulaca Oleracea و با نام انگلیسی Purslane از تیره پرتولاکاسه (Portulacaceae) است که برگ‌های گوشتی و بذرهای سیاه ریز دارد. گیاه یک ساله است که ارتفاع تا حدود 40 سانتی‌متر در مراحل بذردهی می‌رسد.

در خصوص خاستگاه اولیه آن اختلاف نظر وجود دارد، ولی در کشورهای ایران، استرالیا، هند، آفریقای شمالی و در آمریکا رشد می‌کند. خرفه برگ‌های گرد کشیده با ساقه گوشتی به رنگ قرمز ارغوانی دارد. گل‌های آن به رنگ زرد در انتهای ساقه تشکیل شده و اوایل روز تا ساعت 9 الی 11 باز می‌ماند.

این گیاه دارویی که معمولاً به صورت خودرو در باغچه منازل، کنار جوی‌ها و در مناطق مرطوب می‌روید، شاید زیاد مورد توجه نباشد اما اکنون کشف‌های مهمی در مورد آن انجام شده که توسط سازمان بهداشت جهانی لقب اکسیر جهانی (Global panacea) به آن داده شده است. این گیاه از سوی این سازمان متداول‌ترین گیاه دارویی مورد استفاده در جهان ذکر شده است. معمولاً قسمت‌های هوایی این گیاه که شامل برگ، ساقه و دانه‌های آن است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خواص خرفه

خرفه از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی سرد و تر و دارای نیروی قابضه است. گیاه دارویی «خرفه» در درمان اختلالات و التهابات مجاری ادراری موثر است.

«خرفه» در طب سنتی به عنوان تب بر، ضد عفونی کننده، ضد اسکوربوت (بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین C)، ضد اسپاسم، مدر و ضد کرم استفاده می‌شود.

از خواص تخم خرفه می‌توان به تصفیه کنندگی خون، رفع التهابات گوارشی، رفع سرفه و تسکین دهنده تشنگی اشاره کرد. همچنین در شیرینی پزی و برای تزئین، به خصوص تزئین شیرینی نان برنجی استفاده می‌شود.

تخم خرفه تقویت کننده قوای عمومی بدن است و خاصیت ضد کرم، به خصوص علیه کرم کدو دارد.

منبع: ایسنا

انتهای پیام/81