لفظ «مداح انقلابی» اساساً غلط است / به جای این‌که بدهکار امام حسین (ع)‌ باشیم طلبکار شده‌ایم!

به گزارش خوبان، حاج ابوذر بیوکافی از مداحان جوان و خوش‌نامی است که کمتر کسی مداحی «بوی کربلا داره روضه‌های ما» با صدای وی را نشنیده است. او عقیده دارد که مداحی انتخابی است و مداح شدنش را مدیون لطف اهل بیت علیهم‌السلام می‌داند. متولد ۱۳۶۳۳ است و به قول خودش حالا وارد هجدهمین سال نفس زدن برای خاندان عصمت و طهارت علیهم‌السلام شده است.

آن‌چه که در ادامه می‌خوانید گفت‌وگوی مفصل ابوذر بیوکافی با شبکه خبری تهران نیوز درباره برخی از مسائل مداحی است.

تهران نیوز: برای مقدمه بفرمایید چه شد به این نتیجه رسیدید که از این شخصیت می‌توان یک ابوذر بیوکافی ساخت؟

سال ۷۵ یا ۷۶ یک حلقه مطالعاتی به نام شهیدمطهری داشتیم. بیشتر در فضای شهدا کار می‌کردیم و همین باعث شد تا حب و علاقه من به انقلاب اسلامی خیلی بیشتر شود. استادی هم به نام آیت‌الله رمضانی که اکنون نماینده ولی‌فقیه در کشور آلمان هستند، داشتیم که ایشان همواره بر الگوسازی امام خمینی(ره) تاکید می‌کردند.

بعدها وارد این عرصه شدیم و کارمان جدی‌تر شد و یک هیئت دانش‌آموزی ۵۰ الی ۶۰ نفری داشتیم که در آن می‌خواندم. فضای آن زمان هم طوری بود که مداحان از نوار کاست استفاده می‌کردند. من هم نوار کاست‌های حاج منصور و حاج سعید حدادیان را تهیه و از آن‌ها تقلید می‌کردم.

یک هفته انتظار برای دریافت نوار کاست مداحی!

در مسجد ما هم طوری بود که اگر نوار کاست می‌خواستیم، باید یک هفته در نوبت منتظر می‌ماندیم. تا اینکه من دانشجو شدم و در دانشگاه کرج تحصیل می‌کردم. یکی از دوستانم من را به کلاس مداحی حاج سعید حدادیان دعوت کرد. حاج سعید کلاس‌هایی را راه انداخته بود که فقط دانشجویان می‌توانستند در آن شرکت کنند.

به کلاس حاج سعید رفتم و ملاحظات در خواندن، ملاحظات در رفتار، نگاه سیاسی به مداحی البته نه به معنای حزب‌گرایی و هم‌چنین نگاه دغدغه‌مند به مداحی در من تقویت شد. بعد از آن جلسه که تعطیل شد، به نازی‌آباد و کلاس‌های حاج حسین هوشیار رفتم.

موارد فنی و اخلاقی مداحی را در همین کلاس‌ها یاد گرفتم تا به کلاس‌های مداحی حاج مهدی سلحشور رسیدم. یکی از نکات جالب کلاس ایشان مبحث «مداحی از منظر امام و رهبری» بود که باعث تبدیل مداحی به یک دغدغه انقلابی برای ما شد.

کار مداحان نسبت به ۱۰ سال قبل خیلی سخت‌تر شده است

ما نسبت به اجتماعمان تولید محتوا می‌کنیم و کارمان هم جذب حداکثری است. آدمی که دو ساعت وقتش را در اختیار من قرار می‌دهد، من باید چه خوراک و محتوایی به او بدهم که به کارش بیاید؟ کار مداحان نسبت به ۱۰ سال قبل خیلی سخت‌تر شده چرا که مسائل اجتماعی و نیازهای افراد خیلی تفاوت کرده است.

۱۰ سال قبل اکثر مردم به حضور هفتگی در هیئات اهتمام داشتند اما این مورد امروز بسیار کمرنگ شده است. دعای کمیل‌ها واقعا دعای کمیل بودند و اثر داشتند اما امروز فرق کرده است. کار مداحان سخت‌تر، پیچیده‌تر و حرفه‌ای‌تر شده است و مداحان نقش مصلح اجتماعی را دارند.

نقش تاثیرگذار روضه حمایت از ولی در خلق حماسه ۹ دی

مداحان باید نسبت به نقش ارزشمندشان در جامعه آگاه باشند. به عنوان مثال اگر مداحان روضه حمایت از ولی را به خوبی نمی‌خواندند، حماسه ۹ دی خلق نمی‌شد. امروز تمام شهدای مدافع حرم از هیئتی‌ها هستند و این بیانگر کارکرد مثبت هیئت‌ها است.

سه یا چهار نفر از بچه‌های هیئت ما شهید مدافع حرم هستند. میاندار ما شهید شد. من به وصیت‌نامه‌های شهدا که نگاه می‌کردم، هیچ‌کدام را ندیدم که مطلبی از امام حسین(ع) و هیئت نگفته باشند. همه این‌ها مهر تاییدی بر کارکرد مثبت و اثرگذاری هیئات است.

تهران نیوز: مهم‌ترین توصیه‌ای که از حاج مهدی سلحشور به یاد دارید چیست؟

ایشان یک زندگی مبارزاتی دارند. همیشه به ایشان می‌گفتیم که چرا شما دائم در سفر و تبلیغ هستید؟ ایشان پاسخ می‌دادند: زمانی جهاد ما جهاد اصغر و دفاع مقدس بود اما امروز جهاد ما جهاد فرهنگی است و من با خانواده‌ام تمام کرده‌ام که باید رفت و دل را به دریا زد.

ایشان زندگی با دغدغه‌ای دارند که برکت زیادی هم دارد. ما این مورد را از ایشان یاد گرفتیم و تمام مباحثی که نسبت به آن دغدغه داشتند و دارند هم حول این محور است. خیلی‌ها لاف علاقه به رهبر معظم انقلاب و شهدا را می‌زنند اما حاج مهدی دوستدار راستین ایشان هستند.

تهران نیوز: فردی که نوکری امام حسین علیه‌السلام را می‌کند باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ این سوال را از این جهت طرح می‌کنم که گاهاً مشاهده می‌شود که برخی از هیئات صرفاً به دنبال جمعیت زیاد و جذب از طرق نامتعارف هستند.

به‌عنوان مثال گاهی یک فرد را می‌بینیم که سیبیل گذاشته است و متوجه می‌شویم که قصاب است. یا وقتی فردی با کفش قیصری را می‌بینیم، می‌فهمیم که شوفر است. مداحان هم باید طوری رفتار کنند که مردم با دیدن آن‌ها به یاد امام حسین علیه‌السلام بیفتند. البته شهرت و محبوبیت هم با هم فرق دارند زیرا کسانی که بندگی می‌کنند، محبوب می‌شوند.

تربیت؛ حلقه مفقوده ستایشگری اهل بیت(ع)

به نظرم حلقه مفقوده مداحی ما بحث تربیت است. ما در بحث آموزش مداحی ضعیف عمل کرده‌ایم. در دوره ما خوش‌صدایی و زیباخوانی به میزان امروزی رواج نداشت. عمده مشکل ما تربیت است. مداحی دفاع مقدس را ببینید. همه رزمندگان به همان شکلی که روضه خوانده شده آرزوی شهادت می‌کنند و دعایشان این است که پهلویشان بشکند و سرشان را هم بدهند.

انتقاد از مداحانی که برای یادواره‌ شهدا شرط و شروط می‌گذارند

رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند که مداحی در زمان جنگ باعث عزت ملی شد. اگر من مداحی کنم و مستمعانم من را در مکان‌های نامناسب ببینند، اثرات زیان‌باری خواهد داشت. به عنوان مثال برخی از مداحان برای یادواره‌های شهدا شرط و شروط مختلف می‌گذارند که این‌ها ناشی از عدم تربیت درست مداحی است.

محرم که می‌آمد، همه دغدغه عزاداری و نوکری داشتند اما الان چگونه است؟ خیلی‌ از مداحان با نزدیک شدن محرم خوشحال می‌شوند چرا که صله‌هایشان را می‌گیرند تا بتوانند چک ماشین جدیدشان را پاس کنند.

به جای اینکه بدهکار امام حسین(ع)‌ باشیم طلبکار شده‌ایم!

مداحان فراموش نکنند که همه عزتشان از امام حسین علیه‌السلام است. شما ابوذر بیوکافی منهای امام حسین علیه‌السلام را در نظر بگیرید؛ آیا کسی برای او پشیزی ارزش قائل می‌شود؟ ، ما امروز به جای اینکه بدهکار امام حسین علیه‌السلام باشیم، طلب‌کار هستیم.

البته در مداحی امروز افراد بسیار اندکی این گونه رفتار می‌کنند اما به دلیل این‌که ابزاری با عنوان رسانه را در اختیار دارند، این موضوعات به چشم آمده است. اگر خودمان را ساختیم می‌توانیم جامعه را هم بسازیم. اگر خودمان را هم تربیت کردیم می‌توانیم دیگران را هم تربیت کنیم.

تهران نیوز: یک شائبه در مداحی پیش آمده و آن هم این است که بزرگتر‌های این عرصه جوانان تازه وارد را به دلیل عدم توجه به مطالب و فرامین استاد رها کرده‌اند. از طرفی هم برخی از جوانان تمایلی به انتخاب استاد در بحث مداحی ندارند. نظر شما در این باره چیست؟

مداحانی که برای مطرح شدن اسمشان صد میلیون خرج می‌کنند!

در زندگی امروز ما مبحثی به نام «توسعه مفهوم فردگرایانه» مطرح است. برخی برای مطرح شدن اسمشان صد میلیون خرج می‌کنند و فیلم‌های مجالس‌شان را پخش می‌کنند. صنعتی شدن هیئات با یک نگاهی درست است ولی نه به خاطر مطرح شدن شخص مداح.

برخی از مداحان با خودشان می‌گویند که پول خرج می‌کنم و معروف می‌شوم. چنین افرادی بر همین اساس از اساتید هم فاصله می‌گیرد. همه این آسیب‌ها ناشی از عدم تربیت صحیح در این دستگاه است. این اتفاقات نه تنها در مداحی بلکه در عرصه موسیقی و سایر رشته‌ها نیز اتفاق افتاده است. چرا در بازیگری کثرت و تعدد بازیگر به وجود آمده است؟

شما خاطرات ٖآقای شجریان را بخوانید. شجریان سختی‌ها کشید تا آقای بنان، وی را به عنوان شاگرد قبول کند. بسیاری از عرصه‌ها به این معضل دچار شده‌اند و این‌ها فقط به مداحی محدود نمی‌شود. متاسفانه امروز هم که صفحه اینستاگرام بیانگر شخصیت افراد شده است. جدیداً هم که فالوور می‌خرند و این‌ها بیانگر توسعه حب نام است.

تهران نیوز: توسعه حب نام چه عواقب جبران‌ناپذیری می‌تواند داشته باشد؟

در نتیجه آن، نخبگی و مطالعه کاهش پیدا می‌کند و موارد سازگار با سلیقه‌های امروزی افزایش پیدا می‌کند. در نتیجه اشعار کوچه و بازاری خوانده می‌شود. برخی از سبک‌ها خوانده می‌شود که قابل دفاع نیست ولی مردم آن را می‌پسندند.

شما زندگی بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و ساده‌زیستی ایشان را ببینید. شلوار ایشان کوتاه شده بود اما امام خمینی(ره) فرمودند که من جوراب بلندتر می‌پوشم تا اسراف نشود چرا که شلوارم هنوز قابل استفاده است. چنین شخصی در روزگاری که رادیو به سختی پیدا می‌شد، جهانی شد چرا که نفس حقی داشت و به دنبال مطرح شدن اسمش نبود.

تهران نیوز: اغلب درخواست‌های جوانان از شما چه حضوری و چه در فضای مجازی حول محور چه موضوعی است؟

متاسفانه برخی از مداحان جوان در تلگرام به بنده پیام می دهند و عکسشان با دیگر مداحان را برای من می‌فرستند. این‌گونه مداحان «محلا مرفوع» هستند چرا که به تنهایی ارزشی ندارند و عزت خودشان را به خاطر خواندن در کنار فلان مداح معروف می‌دانند. برخی از مداحان پوسترشان را برای دیگران می‌فرستند که این کار بسیار زشتی است.

تهران نیوز: در چند سال اخیر لفظی با عنوان «مداح انقلابی» به وجود آمده است. آیا شما با استفاده از این عنوان موافق هستید؟

ما مفهومی به نام نصرت امام داریم. هیچ موجودی در عالم به کمال نمی‌رسد مگر اینکه امامش را یاری کند. بنای عالم براساس ولایت به وجود آمده است. حکومت ما بدون شک مقدمه ناصر امام زمان(عج) شدن است.

انقلابی‌خواندن با شعاری خواندن از زمین تا آسمان تفاوت دارد

اگر کسی در وصف انقلاب شعر می‌خواند قابل ستایش است. انقلابی‌خواندن با شعاری‌خواندن از زمین تا آسمان تفاوت دارد. اینکه ما مثلا فقط به استکبارستیزی بپردازیم و با سایر جنبه‌های انقلاب کاری نداشته باشیم قابل توجیه نیست.

من در هلند یک سمبلی را دیدم که همه برای مجسمه‌اش گل می‌برند. وقتی پرسیدم به من گفتند که آن شخص از درگذشتگان جنگ جهانی دوم هلند است. وقتی آن‌ها برای اسطوره‌هایشان کلی محتوا تولید می‌کنند ما چرا تولید نکنیم؟

رهبر معظم انقلاب در دیدارهای اخیر یک نکته‌ای را گوشزد کردند که چهارستون بدن همه لرزید. وقتی مداحان برای شعرخوانی می‌آمدند،‌ از لفظ «مدافع حرم» استفاده می‌کردند که حضرت آقا به مداحان تاکید کردند که این خوب است اما شما باید چرایی دل کندن مدافعان حرم از خانواده و فرزندانشان را هم به تصویر بکشید.

یکی دیگر از موارد نقش مهم‌ رسانه‌ها در این رابطه است. رسانه‌ها وقتی‌ می‌خواهند کاری از ابوذر بیوکافی، میثم مطیعی، مهدی رسولی و سیدرضا نریمانی را پخش کنند، فقط کارهای شهدایی آن‌ها را پخش می‌کنند. این در صورتی است که خود من در سال فقط ۳ مداحی برای شهدا می‌خوانم ولی همین مطرح می‌شود.

لفظ « مداح انقلابی» اساساً غلط است. احساس من این است یک عده که می‌خواستند مداحان را از یکدیگر جدا کنند، این عنوان را مطرح کردند و الا طبق فرمایش حضرت آقا، «ما هیئت سکولار نداریم».

به یکی از شهرستان‌ها رفتم و مسئول آن هیئت به من گفت که تنها هیئت انقلابی این شهرستان، هیئت ماست. دلیل را پرسیدم و آن فرد گفت که زیرا سایر هیئت‌ها برهنه می‌شوند ولی هیئت ما خیر. آیا هر هیئتی که برهنه می‌شود انقلابی نیست؟

امروز حفظ وحدت از مهم‌ترین و واجب‌ترین وظایف ماست. اگر حفظ وحدت مهم نبود، چرا حضرت علی علیه‌السلام در نماز جمعه خلفا شرکت می‌کرد؟ امام خمینی(ره) هم تاکید داشتند که ما از همین عدم حفظ وحدت ضربه می‌خوریم.

مدتی شنیدم که در پاساژ مهستان میدان انقلاب تهران، یک فروشگاه فقط به پخش مداحی‌های انقلابی می‌پردازد. از قم به تهران آمدم و از آن شخص درخواست کردم که این کار را انجام ندهد. آیا حاج منصور انقلابی نبوده است؟ ما انقلابی‌بودن را از حاج منصور یاد گرفته‌ایم.

چندین بار از ستادهای انتخاباتی تماس گرفتند ولی دعوتشان را قبول نکردم

سیاسی بودن هیئات نیز خوب است اما جناحی‌گری در هیئات امری نکوهیده است. هر کسی که هیئتش را پشت یک شخص ببرد هم اشتباه بزرگی را مرتکب شده است. من به این معنا سیاسی هستم اما جناحی نیستم. چندین بار از ستادهای انتخاباتی آقایان با بنده تماس گرفتند ولی دعوتشان را قبول نکردم چون امام حسین علیه‌السلام برای همه مردم است.

انتهای متن/*